AMERIKAANSE CONNECTIES

Of je nu gelooft dat de IJslandse ontdekkingsreiziger Leif Erikson de eerste Europeaan was die voet zette in Amerika, of dat bijna 400 jaar later Henry Sinclair, graaf van Orkney, de Atlantische Oceaan overstak om daar in 1390 aan te komen (zo'n 100 jaar voor Christopher Columbus), het is duidelijk dat de aantrekkingskracht van de 'nieuwe wereld' altijd sterk is geweest voor ons noorderlingen.

Naar schatting zijn ongeveer 20 tot 25 miljoen Amerikanen (8,3%) van Schotse afkomst. Natuurlijk is het goed gedocumenteerd dat veel Schotten in tijden van crisis hun geboortegrond verlieten – met migratiepieken na de Jacobitische opstand van 1745 en de Highland Clearances van de jaren 1850 – maar het is belangrijk te onthouden dat de Schotse diaspora door de eeuwen heen ook goed vertegenwoordigd is geweest door een goed opgeleide en verkiesbare bevolking.

Nu Onafhankelijkheidsdag snel dichterbij komt en ons Amerikaanse team steeds sterker wordt (kijk bij Ontmoet het team in de Verenigde Staten), benaderden we Lucy Gibbon van de Orkney Library & Archives met een idee, en Lucy wees ons op de website van toeristengids en historica Patricia Long. We vroegen of ze ons konden vertellen over beroemde Amerikanen waarvan de voorouders teruggaan tot Orkney. Het antwoord was een nadrukkelijk "Ja!" en we hebben slechts vier van onze favorieten geselecteerd.  

John Scollay (1711-1790)

John Scollay, een sleutelfiguur in de Boston Tea Party van 1773, was de overgrootvader van de schrijver Herman Melville en speelde een belangrijke rol in de Amerikaanse Revolutie als voorzitter van de Boston Selectmen (1772-1790), als lid van de Sons of Liberty en als vriend van Samuel Adams, een van de grondleggers van Amerika. Scollay is geboren in Boston MA, maar stamt af van Malcolm Scollay en Barbara Elphinstone van Hunton in Stronsay; het is waarschijnlijk dat zijn eigen vader eind 17^e eeuw uit Orkney emigreerde.

Washington Irving (1783-1859)

Irving, auteur van Rip Van Winkle en The Legend of Sleepy Hollow, en een vooraanstaand essayist, biograaf, historicus en diplomaat in het begin van de 19^e eeuw, was een van de elf kinderen van William Irving Sr, afkomstig uit Shapinsay, en zijn vrouw Sarah, oorspronkelijk uit Cornwall. Washington werd geboren in New York en woonde in verschillende fasen van zijn leven in Amerika en Europa, maar zijn wortels in Orkney kwamen aan het eind van zijn leven op een bizarre manier in beeld toen hij een kwestie van inbreuk op het auteursrecht moest oplossen.

James Petrie Chalmers (1866-1912)

De film- en uitgeversondernemer die "zijn leven wijdde aan het verhogen van de normen van de filmindustrie" (volgens Frontiers Magazine) via zijn ongelooflijk invloedrijke Moving Picture World werd geboren en groeide op in zijn familiehuis in Tankerness. Toen hij op 13-jarige leeftijd school verliet om zeven jaar stage te lopen bij The Orkney Herald in Kirkwall, vertrok Chalmers kort daarna naar New York om zijn carrière voort te zetten. Zijn dood zo'n 25 jaar later, na een tragisch ongeluk, haalde de voorpagina van de New York Times en zijn begrafenis werd bijgewoond door vooraanstaande figuren uit de filmindustrie in heel Amerika.

Greer Garson (1904-1996)

De onnavolgbare Greer Garson won een Oscar voor de film Mrs. Miniver in 1943 (en stond bekend om haar ongelooflijk lange dankwoord na afloop) en deelt een record met Bette Davis voor de meeste opeenvolgende Oscarnominaties (man of vrouw). Greer had dan wel Iers haar, Engelse manieren en een Amerikaans postadres, maar haar grootouders – Peter en Jean – waren Orcadiërs. Peter Garson is geboren en getogen in Sandwick, terwijl Jean uit Kirkwall en St Ola komt. Zij en hun twee kinderen verhuisden naar Londen waar George (de vader van Greer Garson) werd geboren.

Wilt je je eigen Orcadische wortels opsporen? Als je jezelf een uur of twee wilt verliezen in fascinerend archiefmateriaal – en dat raden we ten zeerste aan – duik dan in de archiefblog en de hoofdsite van de Orkney Library & Archives en bekijk ook de site van de Orkney Family History Society.